Stabiliteti në Ballkan kalon nga Kosova

Stabiliteti në Ballkan kalon nga Kosova


Xhanfranko Fini
...unë vura re shqetësimet për shpërthime të mundshme tensioni, që nuk mund të quhen të fjetura, bashkë me shpresa të sinqerta të përhapura në masë të gjerë, që eksperiencat e dhimbshme të së kaluarës mund t’i besohen një herë e përgjithmonë historisë. Rruga kryesore e stabilitetit të vazhdueshëm në Ballkan kalon nga Kosova. Fillimi i negociatave për statusin e Kosovës, falë të dërguarit special të sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara, u shkaktua nga realiteti, që komuniteti ndërkombëtar nuk mund t’i lejojë më vetes të injorojë se postkonflikti status quo është i pambështetur dhe se formula “standardet para statusit” është e papraktikueshme. Megjithatë kjo nuk do të thotë që termat e saj mund të kundërshtohen lirisht. Progresi i qartë në këto negociata është i papërfytyrueshëm, po të mos bëhet progres në zonën e standardeve, në mënyrë të veçantë në lidhjen me sigurinë, kthimin e refugjatëve, respektin për shumetnitë dhe mbrojtjen e vendeve të shenjta, që janë trashëgimi kulturore për botën dhe një sinus për komunitetin serb. Kosovarët e etnicitetit shqiptar do të vepronin gabim po të merrnin rezultatet e negociatave si të drejtë të akorduar. Por kjo vlen edhe për serbët, qoftë në Prishtinë, qoftë në Beograd, ku nuk i pranojnë ata, duke refuzuar të jenë koherentë, realistë dhe me propozime konstruktive. Drejtimi për çdo status të ri është perspektiva e një Kosove të integruar në Bashkimin Evropian në kontekstin e një stabilizimi gradual në rajon. Momenti do të vijë kur, në paralel me diplomacinë, do të ishte e përshtatshme për Beogradin dhe Prishtinën të angazhoheshin në dialogë të drejtpërdrejtë, me përfshirjen e plotë të serbëve të Kosovës. Me pak fjalë, aspirata evropiane e Prishtinës mund të jetë rruga më e hirshme për vetë kosovarët për t’i dhënë përmbajtje një tranzicioni që premton të jetë i gjatë. Statusi i saj mund të bazohet në një formë të pavarësisë së kushtëzuar përbrenda strukturës së garancisë evropiane, ndërsa përgatisin integrimin për brenda institucioneve të Bashkimit Evropian. Një prezencë e fortë ushtarake dhe administrative do të jetë e pranishme në Kosovë për të mbajtur nën mbrojtje mekanizma të veçantë të mbështetjes ekonomike. I njëjti kriter mbetet i vërtetë edhe për Beogradin, i cili është mbërthyer me të panjohurën e një referendumi mbi shkëputjen e Malit të Zi. Vetëm me besimin në vetvete në aftësinë e saj për të arritur synimin e integrimit në BE dhe NATO nëpërmjet partneritetit për paqen, Serbia do të ketë nxitje të mjaftueshme për të kontribuar në stabilizimin e rajonit. Në të vërtetë, porta e Bashkimit Evropian duhet të mbetet e hapur për të gjitha vendet e Ballkanit, nëpërmjet mënyrave për t’u vlerësuar për kriteret bazë në çdo çështje. Kjo është mënyra më e mirë për të garantuar suksesin e përpjekjeve të komunitetit ndërkombëtar.Një optimizëm i tillë është siguruar në bazë të këndvështrimeve mbi masat e fundit të BE të përkrahura prej kohësh nga qeveria italiane. Po i referohem vendimit për të filluar negociatat mbi një marrëveshje të vendeve të Bashkimit Evropian me Bosnjën, Serbinë dhe Malin e Zi, si dhe njohjen e statusit kandidat për në BE të Maqedonisë. Këto negociata përfaqësojnë pika të tjera nisjeje, që premtojnë të na çojnë drejt konkluzioneve pozitive. Evropa ka një urdhërues specifik: të kontribuojë kryesisht drejt zbulimit të zgjidhjes më të mirë për të ardhmen e këtij rajoni. ”Në Ballkan ka ardhur koha e Evropës”, kështu tha ministri i Jashtëm i Luksemburgut në verën e vitit 1991. Ne të gjithë e dimë shumë mirë çfarë vjen pas kësaj deklarate ambicioze: një dekadë e konflikteve të Ballkanit dhe një inerci e zymtë evropiane.Pesëmbëdhjetë vjet më vonë, Evropa do të këshillohet mirë që të mbajë një distancë të sigurt nga një retorikë që është po aq e fortë sa ç’është me përmbajtje të lirë. Eshtë më mirë që ajo të marrë hapa konkretë drejt ofrimit të një perspektive reale integrimi në një rajon që është evropian në çdo pikëpamje. Me fuqinë e miqësisë së saj shumëvjeçare me vendet e rajonit dhe përfshirjen e saj domethënëse në Ballkan nëpërmjet ndërmarrjes së veprimeve politike, pranisë ushtarake dhe mbështetjes ekonomike, Italia është gati të kryejë pjesën e saj.Marrë nga: International Herald Tribune(Titulli i origjinalit: Premtimi është anëtarësimi në BE)